چیلر از جمله دستگاههای سرمایشی است که در ساختمان‌های مختلف تجاری، اداری و مسکونی برای ایجاد هوای خنک مورد استفاده قرار می‌گیرد و یک گزینه پرطرفدار در میان مدل‌های مختلف دستگاههای سرمایشی میباشد. ما در این مقاله از سایت کیمیا تندیس، فروشگاه آنلاین قفسه فروشگاهی، قصد داریم در مورد چیلرها صحبت کنیم و سپس آن را با یک دستگاه سرمایشی دیگر به نام اسپلیت مقایسه نماییم و به طور کلی تفاوت چیلر و کولر گازی را شرح دهیم. در نهایت نیز به پاسخ این سوال برسیم که چیلر انتخاب بهتری برای سرمایش فروشگاه‌ها است یا کولرگازی.
چیلر چیست؟
چیلر دستگاهی است که حرارت آب را از طریق سیکل تبرید تراکمی دفع می‌کند. این مایع که حرارت آن دفع شده و در درون یک مبدل حرارتی جریان دارد، برای خنک کردن دستگاه به کار گرفته می‌شود. چیلرها در انواع خانگی و صنعتی وجود دارند. در چیلرهای خانگی عملکرد بر اساس تبخیر است. بدین جهت برای کارکرد و ایجاد سرمایش، دستگاه باید اول گرما را دریافت کند و پس از آن این گرمای دریافتی را به سرما تبدیل کند. عملیات تبخیر در دستگاههای چیلر انجام می‌شود که این فرایند در دماهای پایین با کاهش فشار رخ می‌دهد. مایعی هم که برای چیلرهای جذبی به کار برده می‌شود، در بیش‌تر مواقع آب است.
بسیاری از افراد چیلرها را به عنوان دستگاه سرمایشی منزل مسکونی خود انتخاب می‌کنند. این دستگاه می‌تواند در تراس، پشت بام و همچنین حیاط نصب شود. این امکان را می‌دهد که میزان دمای هر اتاق را به صورت جداگانه تنظیم کرد. چیلر برای ایجاد هوای مطبوع در منازل با متراژ بزرگ انتخاب بسیار خوبی است. در چیلرهای خانگی می‌توان برای هر اتاق از یک فن کویل استفاده کرد و آن را به چیلر مرکزی متصل نمود که این خود یکی از بزرگ‌ترین مزایای جیلرهای خانگی میباشد. این دستگاهها همچنین هوا را قبل از خروج از دستگاه، با استفاده از فیلتر تصفیه می‌کنند.
انواع چیلرها
چیلرها بر اساس عملکرد به دو دسته چیلرهای جذبی و تراکمی تقسیم‌بندی می‌شود. بین این دو نوع چیلر یک تفاوت اصلی وجود دارد، چیلرهای تراکمی از طریق انرژی الکتریکی و چیلرهای جذبی نیز با استفاده از انرژی حرارتی گرما و سرما را تولید می‌کنند.
چیلر تراکمی
چیلر تراکمی دستگاهی است که آب را سرد می‌کند و از این آب برای ایجاد سرمایش در هوای ساختمان‌‌ها و همچنین به منظور سرد کردن ماشین آلات و محصولات صنعتی استفاده می‌شود. چیلرهای تراکمی با نام چیلرهای برقی نیز شناخته می‌شوند، زیرا برای کارکرد خود از برق تغذیه می‌کنند.
چیلر جذبی
ساز و کار چیلرهای جذبی با استفاده از انرژی حرارتی میباشد و سرمایش را ایجاد می‌نماید. برای دریافت اطلاعات کامل در مورد این دسته از چیلرها و نحوه عملکرد آنها به شما مطالعه مقاله “چیلر جذبی چیست” را پیشنهاد می‌کنیم.
کولر گازی یا اسپلیت چیست؟
کولرگازی یا اسپلیت یک دستگاه سرمایشی است که برای ایجاد سرمایش در فضاهای بزرگ و کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرد و انواع متلفی از آن برندهای گوناگون ایرانی و خارجی آن در بازار موجود و قابل خریداری است.
نحوه عملکرد کولرگازی
این دستگاه هوای محیط را توسط فن‌های بزرگ و قدرتمندی که دارد، از محیط می‌گیرد. سپس هوا کمپرسور شده و گرمای این هوا گرفته می‌شود تا دما کاهش پیدا کند. در مرحله آخر دمای کاهش داده شده و هوای سرد از طریق کانال‌های دستگاه به محیط برگردانده می‌شود.
اسپلیتها برای انجام این فرایند و تبدیل هوای گرم به هوای سرد از اجزایی تشکیل شده‌اند که این اجزا به شرح زیر است:
- کمپرسور
- شیر انبساط
- واحد کنترل کولر
- کویل کولر
- فن
مقایسه و تفاوت چیلر و کولر گازی
مقایسه و تفاوت چیلر و کولر گازیچیلرها و اسپلیت را چند جهت می‌توان مقایسه کرد، که یکی از آنها ظرفیت سرمایش این دستگاهها میباشد. در این بخش به نحوه ایجاد سرمایش و میزان ظرفیت در دو دستگاه چیلر و اسپلیت می‌پردازیم. ایجاد سرما در چیلرها با استفاده از یک سیکل تبریدی انجام می‌شود و سیکل تبریدی آب مورد نیاز چیلر را خنک می‌کند. در نهایت با استفاده از هواساز یا فن کویل موجب خنک شدن محیط می‌شود.
در دستگاههای اسپلیت نیز از یک سیکل تبریدی برای خنک کردن محیط استفاده می‌شود. ولی در اسپلیتها عملیات تبخیر صورت گرفته و سرمایش ایجاد می‌شود. اسپلیتها دو بخش داخلی و خارجی دارند، که بخش داخلی آن پنل میباشد و بخش خارجی آن نیز موتور دستگاه است. از نظر ظرفیت سرمایشی می‌توان گفت که به طور کلی ظرفیت چیلرها در مقایسه با انواع دستگاه‌ّ‌های اسپلیت بسیار بیش‌تر است. از این رو بیش‌ترین کاربرد دستگاههای سرمایشی چیلر در ساختمان‌های اداری، تجاری و به طور کلی فضاهای بزرگ است. برای فروشگاههای زنجیره‌‌ای که متراژ زیادی دارند نیز اسپلیتها انتخاب صحیحی برای ایجاد سرمایش است. اما در مقابل اسپلیت تنها می‌تواند فضاهای کوچک‌تر خانگی تا متراژ نهایت ۱۵۰ متر مربع را پوشش دهد و قابل استفاده در محیط‌های بزرگ و غیر مسکونی نیست.
در صورت استفاده از اسپلیت‌های در ساختمان‌های اداری و یا فضاهای بزرگ، باید در ازای هر ۱۵۰ متر مربع، یک اسپلیت جداگانه قرار داد، تا محیط کاملا خنک شود. همچنین برای هر اتاق مجزا نیز، یک اسپلیت جداگانه ضرورت دارد.
چیلر و اسپلیتها هر کدام چه تاثیری بر میزان رطوبت محیط دارند؟
یک تفاوت چیلر و کولر گازی در تاثیرگذاری بر روی میزان رطوبت محیط، است که باید به آن اشاره کنیم. به طورکلی چیلر و اسپلیت باعث کاهش رطوبت محیط می‌شوند. ولی اگر شما قصد دارید به طور دقیقی میزان رطوبت موجود در محیط را کنترل کنید، دستگاههای چیلر که به هواساز متصل هستند، بهترین انتخاب میباشد. زیرا دستگاههای هواساز با اتصال به چیلر می‌توانند رطوبت محیط را به شکل دقیقی کنترل کنند. در فروشگاههای با توجه به وجود کالاهای مصرفی خراب شدنی، کنترل رطوبت حائز اهمیت بوده و باید برای خنک کردن آن از چیلر استفاده کرد.
تفاوت اسپلیت و چیلر از نظر میزان مصرف انرژی
مصرف انرژی دیگر تفاوت چیلر و کولر گازی است. اگر برای شما میزان مصرف انرژی اهمیت دارد و به دنبال دستگاه سرمایشی با مصرف برق کم‌تری هستید، اسپلیتها گزینه بهتری هستند، البته به شرطی که این اسپلیت برای فضای کوچک خانگی کم‌تر از ۱۵۰ مورد استفاده قرار گیرد. ولی اگر بخواهید برای محیط‌های بزرگ استفاده کنید، مجبور می‌شوید که از چند اسپلیت استفاده کنید که اینجوری مصرف انرژی بسیار بالا می‌رود. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که در محیط‌های کوچک خانگی، از نظر مصرف انرژی اسپلیتها مقرون به صرفه است و برای فضاهای بزرگ مثل فروشگاه‌ها نیز چیلر گزینه مناسبی میباشد.
تفاوت چیلر و کولر گازی در نمای ظاهری و زیبایی
ظاهر دستگاه بر روی میزان سرمایش و عملکرد آن تاثیری ندارد، اما بدون شک جنبه زیبایی داشته و این موضوع برای بسیاری از افراد اهمیت دارد. دستگاه‌ّ‌های چیلر از آنجا که فقط در پشت بام ویا موتورخانه نصب می‌شوند و لوله‌کشی آنها نیز به صورت زیرکار صورت می‌گیرد، بر روی زیبایی ساختمان تاثیر منفی ایجاد نمی‌کند. کولرهای گازی و یا همان اسپلیتها از دو بخش بیرونی و درونی تشکیل شده‌اند، که قسمت بیرونی آن باید کنار پنجره و خارج از ساختمان نصب گردد. بدین جهت بر نمای زیبایی ساختمان تاثیر منفی دارد.
فیلتراسیون هوا، تفاوت دیگر چیلرها و اسپلیت
همان طور که می‌دانید و قبلا هم اشاره کردیم، چیلرها و اسپلیتها می‌توانند هوای محیط را فیلتر کنند، ولی در این عمل با یکدیگر تفاوت‌‌هایی دارند. در اسپلیتها، برای فیلتراسیون، داخل هر پنل یک فیلتر تعبیه شده است که می‌تواند تنها هوای داخل ساختمان را پاکسازی کند، ولی بر روی هوای تازه‌‌ای که به ساختمان وارد می‌شود، تاثیری ندارد. این بدین معناست که نمی‌توانند پاکسازی هوای محیط را به طور کامل انجام دهند. چیلرها خارج از فضای ساختمان نصب می‌شوند و با نصب فیلتراسیون این قابلیت را دارند که فرایند پاکسازی و فیلتر هوای محیط را به طور کامل انجام دهند.
جمع‌بندی
چیلرها و اسپلیتها هر دو از جمله دستگاههای سرمایشی هستند که برای خنک کردن فضا به کار گرفته می‌شوند. ما در اینجا در مورد هر کدام از آنها به صورت جداگانه توضیحاتی را ارائه کردیم و سپس به بررسی تفاوت‌های آن پرداخته‌ایم. در نهایت نیز به این نتیجه رسیدیم که با توجه به ویژگی‌‌هایی هر کدام و نوع نیاز ما در فروشگاه‌ها، چیلر انتخاب بهتری برای خنک کردن فضا است.
