آیا صنعت خرده‌فروشی در ایران، روبه رشد است؟ چه تعداد کسب و کارهای خرده‌فروشی در سطح کشور ما فعال هستند؟ آیا سرمایه‌گذاری در صنعت خرده فروشی در کشورمان ایده مناسب و در آمدزایی است؟ مهم‌ترین ویژگی‌های کسب و کارهای خرده فروشی چیست؟ این موارد سوالات رایج در ارتباط با صنعت خرده‌فروشی است که ما قصد داریم در این مقاله از مجله کیمیا تندیس به آن بپردازیم. اگر شما هم می‌خواهید پاسخ این سوالات را بدانید و همچنین اطلاعات کاملی را در ارتباط صنعت خرده فروشی در ایران به دست آورید، به شما پیشنهاد می‌کنم با ما تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
خرده فروشی چیست؟ | بررسی وضعیت صنعت خرده فروشی
قبل از اینکه بخواهیم به تحلیل صنعت خرده فروشی در ایران بپردازیم، لازم است که شما را در ابتدا با این صنعت آشنا کرده و تعریف مشخصی از آن را ارائه کنیم. خرده‌فروشی در حقیقت، یک مدل کسب و کار است که هدف آن فروش کالاها از برندهای مختلف به مشتریان است. فروش کالاها در خرده‌فروشی به مشتریان، به روش‌های مختلف صورت می‌پذیرد که این روش‌ها شامل فروش آنلاین و فروش مستقیم است. خرده‌فروشی‌ها، کالاها را به صورت مستقیم از برندهای مختلف به مشتریان نهایی (مصرف کنندگان) عرضه می‌کنند.
خرده‌فروشی‌ها در بیش‌تر موارد خود تولید کننده محصولات نیستند، بلکه این محصولات را از عمده فروشی‌ها با قیمت ارزان و به صورت فله‌ای در حجم زیاد خریداری می‌کنند و به مشتریان نهایی که همان مصرف کنندگان کالاها هستند، به صورت تکی عرضه می‌کنند. بنابراین نباید فروشگاه‌های خرده فروشی را با عمده فروشی اشتباه گرفته و یا یکسان در نظر بگیریم. به بیان دیگر خرده‌فروشی در واقع واسط بین عمده فروشی و مشتری است. البته باید نکته‌ای را یادآور شویم که برخی از فروشگاه‌های خرده‌فروشی که رشد کردند و بزرگ شدند، بسیاری از محصولات و کالاها را به طور مستقیم و بدون واسطه از کارخانه‌های تولیدی آن خریداری کرده و به مشتریان عرضه می‌کنند که همین فروش بی‌واسطه، باعث می‌شود که کالاها با قیمت ارزان‌تری نسبت به سایر فروشگاه‌های خرده‌فروشی به دست مشتریان برسد.
تاریخچه خرده‌فروشی
شاید برایتان جالب باشد که از تاریخچه صنعت خرده‌فروشی در ایران و همچنین جهان بدانید. تاسیس اولین فروشگاه خرده‌فروشی در جهان به سال ۱۹۶۰ میلادی برمی‌گردد که در آرکانزاس آمریکا افتتاح شد. این نوع کسب و کار از زمان شروع تا به همین امروز، مورد استقبال زیادی قرار گرفته است و هر روز نیز بر میزان محبوبیت آن نیز افزوده می‌شود. رشد زیاد اقتصادی در صنعت خرده‌فروشی به زمانی برمی‌گردد که تجارت الکترونیک روی کار آمد، از آن زمان یعنی سال ۱۹۹۰ تا به امروز شاهد رشد روزافزون اقتصادی در صنعت خرده‌فروشی هستیم.
در مورد صنعت خرده فروشی در ایران باید بدانید که تاسیس و شکل‌گیری اولین خرده‌فروشی در ایران نیز به سال ۱۳۲۸ برمی‌گردد که فروشگاه زنجیره‌ای سپه کار خود را آغاز کرد و بعد از آن نیز فروشگاه‌های زنجیره‌ای کوروش تاسیس و شروع به کار کردند.
انواع کسب و کارهای خرده‌فروشی در ایران
صنعت خرده فروشی در ایران، یا به نوعی کسب و کارهای خرده‌فروشی، فروشگاه‌های مختلفی را در برمی‌گیرد. به بیان دیگر، فروشگاه‌های گوناگونی را می‌توان یک کسب و کار خرده‌فروشی به شمار آورد. فروشگاه‌های بزرگ، سوپرمارکت‌های محلی، سوپرمارکت‌های کوچک و متوسط، فروشگاه‌های آنلاین و هایپرمارکت‌ها از گروه کسب وکارهای خرده‌فروشی به شمار می‌رود.
هر کدام از این کسب و کارهای خرده‌فروشی محصولات متنوعی را در فروشگاه خود برای خرید تک و جزئی مشتریان موجود می‌کنند. برای مثال محصولات یک سوپرمارکت محلی کوچک، به خواروبار و مواد غذایی مورد نیاز روزمره مشتریان محدود می‌شود، اما یک فروشگاه بزرگ مانند مجموعه فروشگاه‌های افق کوروش، محصولات و کالاهای متنوعی را از برندهای گوناگون برای به ارائه به مشتریان در فروشگاه خود قرار می‌دهند.
در ارتباط با فروشگاه‌های زنجیره‌ای و مراکز خرید نیز که یکی از مهم‌ترین گروه‌های کسب و کار خرده فروشی است، باید بدانید که محصولات آن‌ها از گروه کالاهای مختلفی هستند. به بیان دیگر این فروشگاه‌ها به بخش‌های مختلفی از کالاها تقسیم‌بندی می‌شوند، به طوری که در آن‌ها از کالاهای ضروری روزمره کوچک گرفته تا کالاهای بزرگ مثل لوازم خانگی را می‌توان در بخش‌های مختلف مشاهده و خریداری کرد. برخی از خرده‌فروشی‌ها نیز به صورت تخصصی در یک حوزه خاص فعالیت می‌کنند. برای مثال یک بوتیک لباس را در نظر بگیرید، که به طور اختصاصی، کالاهای موجود در این فروشگاه، فقط انواع لباس زنانه را در بر می‌گیرد.
بازاریابی در فروشگاه‌های خرده‌فروشی
هر کسب و کاری برای فروش و رسیدن به سود مناسب، به بازاریابی نیاز دارد، که فروشگاه‌های خرده‌فروشی نیز از این موضوع مستثنی نیستند. بازاریابی به تمامی روش‌هایی گفته می‌شود که به وسیله آن کسب و کارها مشتریان جذب کرده و آن‌ها را ترغیب به خرید محصولات و یا استفاده از خدمات خود می‌کنند. بازاریابی روش‌های آنلاین و آفلاین را در برمی‌گیرد که در دنیای امروز، برای موفقیت و جذب مشتریان، بکارگیری مجموعه روش‌های بازاریابی آنلاین و آفلاین مورد نیاز است.
اصول بازاریابی برای تمام کسب و کارها، به طور کلی یکسان است، اما در جزئیات تفاوت‌هایی دارد. بازاریابی خرده‌فروشی، چهار اصل مهم را در برمی‌گیرد که به شرح زیر است:
- کالا
- قیمت
- مکان
- تبلیغات
این بدین معناست که صنعت خرده‌فروشی علاوه بر ارائه کالای مناسب، متناسب با نیاز مشتریان خود، باید به قیمت کالاها نیز توجه داشته باشند و در مورد انتخاب مکان مناسب برای تاسیس فروشگاه، دقت لازم را به عمل آورند و در نهایت نیز با انتخاب روش‌های تبلیغاتی منحصر به فرد، مشتریان زیادی را جذب کرده و فروش خود را افزایش دهند.
بهترین روش‌های بازاریابی برای خرده‌فروشی‌ها
اگر شما هم صاحب یک فروشگاه خرده‌فروشی هستید، لازم است که برای موفقیت صحیح‌ترین روش‌های تبلیغاتی و بازاریابی را به کار ببرید، تا در نهایت بتوانید مشتریان زیادی را جذب کرده و میزان درآمد خود را افزایش دهید. برخی از این روش‌ها به شرح زیر است:
پوسترها و تراکت‌های تبلیغاتی
برای اطلاع‌رسانی در مورد کالاهای تخفیف دار فروشگاه، پوسترها و تراکت‌ها گزینه خوبی هستند. همچنین اگر تخیف زیادی روی بیش‌تر اجناس خود برای یک بازه زمانی کوتاه در نظر گرفتید، حتما برای اطلاع‌رسانی در مورد آن از پوسترها و تراکت‌ها استفاده کنید. برای نوشتن متن تبلیغاتی روی تراکت‌ها و پوسترها حتما از اصول حرفه‌ای تبلیغ‌نویسی و تیترنویسی استفاده کنید، تا تاثیرگذاری لازم را بر روی مخاطبان ایجاد کند. دقت داشته باشید که طراحی گرافیکی پوسترها جذاب باشد و با یک نگاه توجه مخاطب را جلب کند.
تبلیغات تلویزیونی
تبلیغات یکی از گران‌ترین روش‌های تبلیغاتی است، که برای تبلیغات و بیش‌تر دیده شدن یک فروشگاه زنجیره‌ای در دید مخاطبین عام، گزینه مناسبی است. در تبلیغات تلویزیونی با توجه به اینکه ویدیوی است، می‌توان خلاقیت بیش‌تری به خرج داد و آن را خیلی هدفمند طراحی کرد.
نمایشگرهای درون فروشگاه
برخی اقدامات داخل فروشگاه خود نیز می‌تواند یک شیوه عالی بازاریابی به شمار آورد. از جمله این روش‌ها، نمایشگرهای درون فروشگاه قابل ذکر است. این نمایشگرها می‌تواند محتواهای تبلیغاتی از محصولات، تخفیف‌ها، جشنواره‌ها و موارد مشابه را به مخاطبان ارائه دهند.
برگزاری رویدادها و جشنواره‌ها
برگزاری رویدادها و جشنوارهای مختلف در داخل فروشگاه خود می‌تواند یکی از روش‌های بازاریابی باشد که در درون فروشگاه اجرا می‌کنید. با این روش‌ها می‌توانید مشتریان جدیدی را به فروشگاه بکشانید و فروش خود را افزایش دهید.
وب سایت
داشتن یک وب سایت یک راه عالی برای برندسازی و تبلیغ فروشگاه باشد. داشتن یک وب سایت فروشگاهی این امکان را ایجاد می‌کند، تا محصولات خود را علاوه بر فروش فیزیکی به صورت آنلاین نیز به فروش برسانید. حتی اگر قصد فروش آنلاین محصولات خود را نداشته باشید و به فروش فیزیکی بسنده کرده باشید، داشتن یک وب سایت، برای برندسازی و تشویق مشتریان به خرید از فروشگاه شما، بسیار کمک کننده است.
شبکه‌های اجتماعی
با توجه به حضور بیش‌تر مردم در شبکه‌های اجتماعی به ویژه در اینستاگرام، از فعالیت و تبلیغ در آن‌ها نباید غافل شوید. در حال حاضر نزدیک به ۵۰ میلیون کاربر ایرانی در اینستاگرام حضور دارند که این مارکت بزرگ، فرصت عالی برای تبلیغات و فروش را برای تمامی کسب و کارها از جمله کسب و کارهای خرده فروشی فراهم می‌کند.
