فرانچایز یکی از روش‌های توسعه کسب و کار است و به عنوان یکی از مطمئن‌ترین و بهترین راه‌ها در دنیای امروز برای توسعه مشاغل مختلف به شمار می‌رود. فرانچایز این مفهوم را می‌رساند که شرکت‌هایی که به طور وسیعی گسترش پیدا کرده‌اند و توانستند نام خود را به عنوان یک برندی معتبر در ذهن عموم جامعه ثبت کنند، اجازه استفاده از برند خود را به شرکت‌های کوچک‌تر بدهند. در این ارتباط می‌توان برند “مک دونالد” را مثال زد را به عنوان یکی از معروف‌ترین شرکت‌های دنیا، اجازه استفاده از برند خود را به شرکت‌های کوچک‌تر دیگر داده است و بدین شکل شعبات مختلفی در سراسر دنیا دارد. اگر دوست دارید در مورد فرانچایز بیش‌تر بدانید، با ما در این مقاله از سایت کیمیا تندیس همراه باشید. ما در این مقاله، علاوه بر توضیحات کامل در مور فرانچایز، به اصول مهم، تاریخچه، مزایا، انواع قراردهای آن و دیگر موارد مهمی که باید در این موضوع بدانید اشاره کردیم.
تاریخچه فرانچایز
تاریخ پیدایش و شکل‌گیری فرانچایز به اواسط قرن نوزدهم برمی‌گردد، زمانی که چرخ خیاطی توسط شخصی به نام اسحاق سینگر اختراع شد و حق تولید آن در اختیار افراد دیگر قرار گرفت. پس از آن نیز، رستوران‌های هاوارد جانسون، مثال دیگری است که فرانچایز را به کار برد و راه را برای رستوران‌های زنجیره‌ای با شعبات مختلف باز کرد.
قراردهای فرانچایز چگونه است؟
برای گسترش کسب و کارها با استفاده از فرانچایز و ایجاد شعبات مختلف از یک برند، بدون شک قراردادی صورت گرفته و طرفین قرارداد نیز وجود دارد. دو طرف در گسترش کسب و کارها با استفاده از قراردهای فرانچایز، وجود دارد که قرار داد بین آنها بسته میشود. یک طرف، شرکتی است که می‌خواهد برند و کسب و کار خود را گسترش دهد، با نام فرانشیز دهنده شناخته می‌شوند. طرف دیگر شرکت و یا اشخاصی هستند که می‌خواهند از نام یک برند استفاده کرده و بدین شکل کسب و کاری را برای خود تاسیس کنند، یا اینکه با استفاده از آن برند، کسب و کار خود را گسترش دهند، که با نام فرانچایز گیرنده شناخته می‌شوند.
برای بستن قرارداد، لازم است که فرانچایز گیرنده، مبلغ مشخصی را به عنوان ضمانت به فرانشیز دهنده پرداخت کند. با ارائه این ضمانت، هم می‌تواند از مزایای آن برند استفاده کند، هم اینکه قانون‌مندی خود را برای تبعیت از قانون‌های مشترک و حفظ منافع برند فرانشیز دهنده نشان می‌دهد. در این نوع از قراردهای تجاری، باید درصدی از سود توسط فرانچایز گیرنده به فرانشیز دهنده پرداخت شود که میزان آن در قرار داد تعیین می‌گردد.
مزیت‌ها برای فرانچایزگیرنده
گسترش کسب و کار با استفاده از فرانچایز و نوشتن قراردادهای آن، برای فرانچایز گیرنده چندین مزیت مهم دارد که ما در اینجا، آنها را بررسی می‌کنیم. همان طور که می‌دانید، معمولا افرادی به سراغ راهاندازی بیزینس و کسب و کار شخصی خود می‌روند که انسان ریسک‌‌پذیری باشند. اما حتی همین افراد ریسک‌پذیر باز هم به دنبال این هستند که اقدامی را انجام دهند، که میزان ریسک کم‌تر و احتمال موفقیت بیش‌تر را به دنبال داشته باشد کسب و کارهایی با استفاده از فرانچایز این امکان را ایجاد میکند.
به دلیل استفاده از یک برند معتبر و مزایای آن، در کسب و کارهای فرانچایز احتمال موفقیت آن بسیار بیش‌تر از راهاندازی کسب و کار کاملا شخصی است، که این خود یکی از مهم‌ترین مزایای آن است. علاوه بر این به طور خلاصه، مزیت‌‌های فرانچایز به شرح زیر است:
وقتی شما علاقه، اشتیاق و توامندی‌های لازم را در خود برای راهاندازی کسب و کار شخصی خود می‌بنید، حتی سرمایه لازم را در اختیار دارید، اما ایده‌ای را در ذهن خود ندارید و به نوعی سردرگم هستید، در اینجا است که ایجاد بیزینس با استفاده از فرانچایز می‌تواند گزینه عالی باشد.
زمانی که با استفاده از این روش، کسب و کاری را ایجاد می‌کنید و به نوعی نمایندگی یک برند مطرح را دریافت می‌کنید، از استرس‌های شما در زمینه اداره یک کسب و کار به میزان زیادی کاسته میشود. زیرا در این نوع بیزینس، احتمال شکست و عدم موفقیت کاهش پیدا میکند، ضمن اینکه راهی در پیش روی شما وجود دارد که قبلا افراد دیگری آن را طی کردند.
در این شیوه، در حالی کسب و کار خود را شروع می‌کنید که شرکت فرانشیز دهنده، از قبل هزینه و اقدامات لازم برای تبلیغ، برندینگ و جذب مشتری وفادار را انجام داده است وبه خوبی در ذهن مردم، خود را ثبت کرده است. همین امر، کارتان را بسیار راحت میکند، زیرا شما در همان ابتدای امر، بدون هیچ هزینه‌ای و اقدام خاصی، مشتریان وفادار بسیاری در اختیار دارید.
در هر کسب و کاری، ایده‌پردازی از اهمیت زیادی برخوردار است و به نوعی حرف اول را می‌زند. تا وقتی که در بیزینسی، ایده‌پردازی خوبی وجود نداشته باشد، موفقیت هم نمی‌تواند حاصل شود; مخصوصا در دنیای امروز که رقابت بین کسب و کارها بسیار زیاد است و برای حوزه‌های مختلف، رقبای قدری وجود دارد. ایده‌پردازی در کسب و کارها ، فقط ایده اولیه را شامل نمی‌شود، بلکه در تمام عمر حیات یک بیزینس، نقش مهمی را ایفا میکند. دکوراسیون، لباس کارمندان، لوگو و رنگ سازمانی، نوع بسته‌بندی، روش‌های تبلیغات، روش ارائه و سایر بخش‌های سازمانی نیازمند ایده‌پردازی است تا خروجی و سود لازم حاصل شود و وموفقیت برای یک کسب و کار رقم بخورد.
حالا تصور کنید که شما به عنوان یک فرانچایز گیرنده، کسب و کار خود را ایجاد کنید، از تمام این ایدهپردازیها بی‌نیاز خواهید بود، زیرا تمام ایدهپردازیها در بخش‌های مختلف توسط برند طرف قرارداد شما یا همان فرانشیز دهنده ، انجام شده است.
معایب برای فرانچایز گیرنده
در بخش قبل تنها به مزایای این نوع از کسب و کارها برای فرانچایز گیرنده اشاره کردیم، اما در کنار مزیت‌هایی که دارد، از معایبی نیز برخوردار است که این معایب به شرح زیر است:
- در این دسته از کسب و کارها، انعطاف‌پذیری کمی وجود دارد، شما به عنوان یک فرانچایز گیرنده، از اختیار عمل و آزادی زیادی برخوردار نیستید و مجبورید مطابق با تمام شرایط ذکر شده در قرار داد عمل کنید.
- این مدل کسب و کارها برای افراد خیلی خلاق، شاید انتخاب مناسبی نباشد، زیرا ادم‌های خلاق محدودیت و تبعیت از روش‌های دیگران را دوست ندارند. آنها بیش‌تر تمایل دارند که روش‌های بیزینسی خود را در کسب و کارشان پیا‌ده‌سازی کنند. از این رو کسب و کار فرانچایز برای آنها می‌تواند دست و پاگیر و کلافه‌کننده باشد.
- برای کسب درآمد بیش‌تر، باید تلاش دوچندانی کنید، زیرا طیق قرارداد نوشته شده بین شما و شرکت فرانشیزدهنده، باید درصدی از سود خود را به طرف دیگر قرار داد پرداخت کنید.
- شما به عنوان فرنچایز گیرنده، در خرید تجهیزات فروشگاهی آزادی عمل ندارید و در برخی موارد مجبورید که تجهیزات فروشگاهی مثل قفسه فروشگاهی، سبد خرید و… را از خود صاحب برند بخرید.
به بیان کلی، در این دسته از کسب و کارها شما به عنوان طرف فرانچایزگیرنده، باید همواره در جهت منافع برند و شرکت قدم بردارید. این بدین معناست که شما علاوه بر اینکه باید از قوانین و شرایط آن تبعیت کنید، اگر روش و ایده تازه موثری را پیدا کردید نیز، لازم است که آن را در اختیار سایر نمایندگی‌ها و شعبات قرار دهید. در کسب وکارهای فرانچایز، هر اقدام مثبتی که به نفع برند باشد، بر روی سود تمام نمایندگی‌ها تاثیر خواهد داشت و به موفقیت و افزایش درآمد همه منجر میشود. در مقابل هر اقدام اشتباه، نیز بر روی تمام نمایندگی‌ها تاثیر منفی گذاشته و باعث کاهش درآمد آنها میشود.
به عنوان حرف آخر
اگر بخواهیم مثالی از مجموعه کسب و کارهای فرانچایز در ایران، بیان کنیم، می‌توانیم به برندهای مطرحی مثل فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش، رفاه و ساندویچ هایدا، بستنی نعمت و فلافل مامان‌جون اشاره کنیم که شعبات زیادی را در سراسر کشور دارند. امیدواریم این مقاله، دید کافی در مورد کسب وکارهای فرانچایز داده باشد و بتواند به شما کمک کند که برای راهاندازی بیزینس خود با این روش، با توجه به ویژگی‌های شخصیتی خود و مزایا و معایب این کسب و کار، درست‌ترین تصمیم را بگیرید.
منبع:
